بررسی ادراک مدیران سه مقطع درباره قدرت و خودشکوفایی و ارتباطش با اثربخشی سازمانی

پژوهش حاضر با هدف، بررسی درک مدیران از قدرت و خودشکوفایی و رابطه ی آن با اثربخشی سازمانی انجام شده است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه مدیران مقاطع سه گانه شهرستان آمل، شامل 181 نفر بوده است که از بین آنان 123نفر با استفاده از جدول تعیین حجم نمونه مورگان (1970) به عنوان جامعه نمونه انتخاب شدند. روش نمونه گیری طبقه ای متناسب با حجم و تصادفی ساده بوده است. به منظور گردآوری داده ها از پرسشنامه ی قدرت اقتباس شده از پرسشنامه شرایخیم و هینکین (1989) و ریچاردسون تامپستون(1981) و پرسشنامه خودشکوفایی اسماعیل خانی و همکاران(1380) و پرسشنامه اثربخشی سازمانی میر کمالی (1376) استفاده شد. پایایی پرسشنامه ها با آلفای کرونباخ به ترتیب برابر با 0/80، 0/83و 0/79 محاسبه گردید. جهت تجزیه تحلیل داده ها از ضریب همبستگی پیرسون،t تک گروهی، t مستقل، تحلیل واریانس و رگرسیون گام به گام استفاده شد. یافته های پژوهش نشان داد که درک مدیران از قدرت در مدیران با میانگین 97/71 و همچنین مولفه های آن شامل پاداش 16/69 تخصص 19/05 مرجعیت 18/28 قانون 19/15 ارتباط 19/03 و درجه آزادی 122 در سطح 99 درصد (0/01> p)معنادار میباشد. بنابراین می توان دریافت که وضعیت درک مدیران از قدرت و زیر مولفه های آن در میان مدیران بالاتر از حد متوسط می باشدو در بین این زیر مولفه ها، تنها زیرمولفه ی اجبار با میانگین 5/49 از میانگین آزمون کوچکتر می باشد و این تفاوت با درجه آزادی 122 در سطح 99 درصد(0/01 > p) معنادار است لذا می توان گفت نمونه مورد بررسی دارای میانگین اجبار پایین تر از متوسط می باشند. خودشکوفایی نیز با میانگین 89/829 از میانگین آزمون بزرگتر می باشد و این تفاوت با درجه آزادی 122 در سطح 99 درصد (0/01 > p) معنی دار است لذا می توان گفت نمونه مورد بررسی یعنی مدیران، دارای میانگین خودشکوفایی بالاتر از متوسط می باشند. و بین مولفه های قدرت (به استثنای قدرت اجبار) و اثربخشی سازمانی رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. اما این رابطه با اجبار منفی و معکوس می باشد. بین خودشکوفایی و درک مدیران از قدرت و زیر مولفه های آن ارتباط مثبت و معناداری وجود دارد و تنها با قدرت اجبار رابطه معنا داری وجود ندارد. همچنین یافته ها نشان داد بین خودشکوفایی و اثربخشی سازمانی رابطه معنی داری وجود ندارد. بین درک مدیران از قدرت و خودشکوفایی با توجه به متغیرهای دموگرافیکی نظیرجنسیت و سابقه آموزشی تفاوت معناداری به دست نیامد. در صورتی که در درک مدیران از قدرت با توجه به سابقه مدیریتی تفاوت معناداری داشته است. همچنین نتایج نشان داد که از بین دو متغیر قدرت و خودشکوفایی، قدرت توانسته 26 درصد از تغییرات اثربخشی سازمانی را پیش بینی کند که این پیش بینی با توجه به مقدار f=43/51 و ضریب بتای استاندارد 0/51در سطح 99 درصد معنا دار است (0/01>p). و متغیر خودشکوفایی توانسته به تنهایی 3 درصد از تغییرات اثربخشی را پیش بینی کند این پیش بینی با توجه به مقدارf=25/73 و ضریب بتای استاندارد 0/21- (که نشان دهنده ی جهت پیش بینی منفی و معکوس می باشد)در سطح 99 درصد معنا دار است (0/01>p). همچنین نتایج نمونه مورد بررسی نشان داد که از بین منابع قدرت، قدرت اجبار توانسته به تنهایی 12درصد با توجه به مقدارf= 39/22 و ضریب بتای استاندارد 0/46- ، معنا داری در سطح 99 را نشان دهد و به عنوان یک پیش بینی کننده منفی برای اثربخشی عمل کند و در گام های بعدی قدرت تخصص توانسته به تنهایی 3درصد با بتای استاندارد 0/29-را در سطح 99 درصد نشان دهند و به عنوان پیش بینی کننده منفی برای اثربخشی سازمانی باشند.